Hodowla szynszyli - historia i podstawowe informacje - Szynszyle24.pl

Szynszyle24.pl
Szynszyle24.pl
Przejdź do treści
Zapraszamy do Szynszyle24.pl

Informacje na temat hodowli szynszyli

Szynszyla to zwierzę niezwykle popularne w hodowli na całym świecie – zarówno w celach hobbystycznych w klatkach i wolierach domowych lub przydomowych, jak i przede wszystkim na fermach hodowlanych dla celów pozyskiwania z nich cennych skórek dla przemysłu futrzarskiego.
 
Zwierzęta te pochodzą z górzystych terenów Andów Ameryki Południowej. Żyją w koloniach zamieszkujących górskie tereny skaliste w Chile, Argentyny, Peru i Boliwii. Występują tam dwa gatunki szynszyli w ramach rodziny szynszylowatych: szynszyla krótkoogonowa (Chinchilla chinchilla) oraz szynszyla mała (Chinchilla lanigera). To endemiczny gatunek gryzonia, który z uwagi na futro uznawane za najlepsze i najbardziej miękkie oraz jedno z najcenniejszych na świecie, padł ofiarą rabunkowej gospodarki łowieckiej doprowadzającej w ciągu 200 lat do wybicia niemal całej populacji szynszyli na wolności. Ich chwytanie i skórowanie zapoczątkowali zamieszkujący tam Indianie, jednak masowe zapotrzebowanie całego świata za futra z ich skór, doprowadziło do sytuacji zaliczania szynszyli do gatunków krytycznie zagrożonych na wolności.
 
Szynszyla krótkoogonowa bytuje w koloniach wysoko w górach na wysokości 3000-6000 m n.p.m. Osiąga wagę 1,1-1,4 kg i wymiary 28-49 cm. Charakteryzuje się krótkim ogonem. Wszystkie próby ich udomowienia się nie powiodły, stąd też w hodowlach spotyka się jedynie osobniki pochodzące od szynszyli małej (a właściwe jej krzyżówki z szynszylą krótkoogonkową – patrz niżej).
 
Szynszyla mała występuje na terenach położonych niżej - od 400 do 2000 m n.p.m., waży od 0,37 do 0,49 kg, zaś długość ciała 22-38 cm plus ogon mogący osiągać do 1/3 długości ciała. Dzika populacja szynszyli małej żyje w założonym w 1983 roku Rezerwacie Narodowym Las Chinchillas (z hiszpańskiego Reserva Nacional Las Chinchillas) położonym w okolicy miasta Illapel w chilijskiej prowincji Choapa (region Coquimbo) oraz w okolicy chilijskiego La Higuera położonego 100 km na północ od Coquimbo, w okolicach Talca i na północy Chile aż po granicę z Peru. Zdecydowana większość dziko występujących szynszyli małej jest skupiona w 42 koloniach dookoła rezerwatu Las Chinchillas. Od niej pochodzą wszystkie szynszyle występujące w hodowli, choć pojawia się opinia, że udomowiona szynszyla jest w rzeczywistości hybrydą powstałą w wyniku krzyżowania gatunku szynszyli małej z szynszylą krótkoogonkową. To oraz różnice egzemplarzy hodowlanych w stosunku do dziko występującej szynszyli małej (wizualne, wagowe – od 50% dla samców do nawet 100% w przypadku samic na korzyść udomowionej szynszyli) powoduje, że zasadne byłoby używanie odrębnego określenia dla formy szynszyli udomowionych.
 
Są zwierzętami świetnie przystosowanymi do trudnych warunków atmosferycznych występujących w ich środowisku naturalnym. Zamieszkują w szczelinach skalnych, grotach, małych przedsionkach tworzących się w usypiskach kamieni. W naturalnym środowisku bytowania żywi się roślinnością wysokogórską, czyli różnego rodzaju trawami, ziołami, liśćmi, korą, bulwami, korzeniami i owocami. Aby przeżyć na tak suchym obszarze wykorzystują nawet poranną rosę i jej krople nagromadzone na skałach. Są znakomicie przystosowane do dużych amplitud temperaturowych panujących w górach. Prowadzą nocny tryb życia. Są socjalne i rodzinne, co widać choćby w sprawowaniu opieki nad baraszkującymi młodymi przez obydwoje rodziców. Zaznacza się dymorfizm płciowy w rozmiarach ciała zwierząt – samice są nieznacznie większe od samców.
 
Ich gęste futerko ma nie tylko walory estetyczne, lecz także ochronne - przede wszystkim zabezpiecza przed zimnem albo przegrzaniem i uniemożliwia zagnieżdżenie się pcheł lub innych pasożytów. Jasne ubarwienie upodabnia do otoczenia stanowiąc naturalną osłonę przed atakami drapieżników. Szynszyle dbają o higienę sierści. Czyszczą ją, stosując częste kąpiele w piasku, które są warunkiem zdrowego, błyszczącego futra.
 
Gęste futro w połączeniu z krępą budowę ciała nadaje zwierzęciu kulisty kształt. Gryzonie przypominają z wyglądu wiewiórkę i królika. Nawet pierwsza wzmianka w literaturze z 1599 roku w książce Ojca Jose de Acosta pod tytułem „Historia Natura y Moral de las Indias” opisuje te gryzonie jako „górskie zwierzęta, które tak samo jak wiewiórki są małymi stworzeniami, lecz odróżnia je od nich niebywale miękkie futerko”. Głowa jest duża osadzona na prawie niewidocznej szyi z dużymi, okrągłymi, nieowłosionymi uszami. Uszy są sygnalizatorami nastroju szynszyli. Oczy są duże, okrągłe, a kolor zależy od odmiany barwnej zwierzęcia. Po obu stronach nosa sterczą długie do 12 cm wąsy – wibrysy. Dorosłe szynszyle mają 20 zębów – 4 siekacze i 16 zębów trzonowych. Narodzone szynszyle mają 4 siekacze i 8 zębów trzonowych. Zęby szynszyli rosną całe życie, dlatego muszą być regularnie ścierane. Przednie łapki są znacznie mniejsze od tylnich, mają 5 palców i dzięki nim zwierzęta mogą przytrzymywać pokarm i wkładać go do pyszczka. Przednie łapki służą też do wyczesywania futra oraz czyszczenia wąsów. Tylne łapy mają 4 palce, umożliwiają szybką ucieczkę i silne odbicie się od podłoża.
 
Historię współczesnych hodowli szynszyli rozpoczął Mathias F. Chapman, inżynier pracujący dla górniczej firmy Anaconda Copper Company, który pracując w Chile kupił szynszylę i hodował jako zwierzę domowe.  Gdy kończył swoje obowiązki w Chile, postanowił zabrać ze sobą do Stanów Zjednoczonych kilka żywych okazów z myślą o założeniu farmy produkującej te zwierzęta na skóry. Schwytał w górach, w okolicy Potrerillos 11 okazów: 3 samice i 9 samców. Podczas podróży statkiem jedno zwierzę zdechło, ale jedna z samic urodziła dwa młode. Chapman rozpoczął hodowlę gryzoni w Tehachapi w Kalifornii. Stąd pochodziły wszystkie szynszyle, które dały później początek hodowlom w Stanach Zjednoczonych i w Europie. W Polsce pierwsze szynszyle sprowadził w 1956 roku z Kanady Władysław Rżewski do Grywałdu w Pieninach. Kolejne fermy powstawały na bazie wyhodowanych szynszyli oraz sprowadzanych, np. z Danii.
 
Dzikie szynszyle miały ubarwienie szare, jednak w hodowlach poprzez krzyżówki i utrwalanie pożądanych kolorów wyhodowano wiele odmian barwnych. Podstawową odmianą hodowlaną jest standard, czyli odcień stalowoszary, grzbiet ciemny, stopniowo jaśniejące boki, biały brzuszek, oczy czarne, uszy popielate. Pozostałe odmiany to czarny aksamit, beż, ebony, violet, biały, silver oraz wiele innych pomniejszych.  
 
Ferma szynszyli powinna znajdować się w pomieszczeniu np. budynku mieszkalnym, gospodarczym, hali lub pomieszczeniu specjalnie przystosowanym do hodowli. W budynku musi panować stała temperatura i wilgotność oraz dostęp do naturalnego i sztucznego źródła światła i skuteczna wentylacja zapewniająca sprawną wymianę powietrza w pomieszczeniach hodowlanych ze względu na zapylenie wywołane paszami oraz zapachem moczu i odchodów. Latem temperatura nie powinna przekraczać 25°C, a zimą spadać poniżej 5°C. Wilgotność powinna być na poziomie 50-70%.
 
Szynszyle są trzymane zwykle w systemie poligamicznym, gdzie na jednego samca przypadają cztery samice. Odpowiednio do tego wytwarzane są regały hodowlane, gdzie cztery klatki łączone są korytarzem z wejściem do każdej klatki dla samca. Aby samice nie opuszczały klatek, na szyjach mają zakładane kryzy, których średnica jest większa niż przelot do korytarza. Przelot posiada też zamknięcie, aby odizolować samca, gdy samica spodziewa się młodych. W celu oszczędności miejsca regały składają się zazwyczaj z czterech poziomów klatek, zaś regały w zależności od potrzeb mogą być jednostronne lub dwustronne.
 
W zakresie karmy stosuje się gotowe pasze w pełni zbilansowane w postaci granulatów. Jedno zwierzę zjada około 25 gramów paszy w ciągu doby. Samice ciężarne mają oczywiście większe zapotrzebowanie na karmę. Kolejnym niezbędnym składnikiem właściwej diety jest siano odpowiedniej jakości. Jako wspomagające dodatki można stosować mieszanki suszonych ziół. Z uwagi na stale rosnące zęby konieczne jest zapewnienie możliwości ścierania zębów. Robimy to poprzez wyposażenie każdej klatki w kostki suporex’u (bloczek komórkowy dzielimy na kilka, kilkanaście kawałków).
 
Aby utrzymać właściwą higienę i dobrą kondycję futer zwierząt, konieczne są kąpieliska obrotowe lub wysuwane wypełnione pyłem kąpielowym. Najlepiej stosować pył dobrej jakości, bo ma to bezpośrednie przełożenie na późniejszą jakość skór.
Wybór odpowiedniego terminu skórowania oraz poprawne przeprowadzenie procesu uboju i skórowania zwierząt plus właściwe przygotowanie skóry surowej i odpowiednie garbowanie skór przez doświadczoną garbarnię to gwarancja uzyskania jakościowo dobrych skór i realizacji wysokich przychodów.
szynszyl
Wróć do spisu treści